Vitamin A từ lâu đã được biết đến với vai trò quan trọng tăng cường thị lực. Tuy nhiên nó còn có nhiều chức năng khác, đặc biệt nó hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh giúp giảm viêm và nâng cao khả năng miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tật.
1. Vitamin A có nhiều chức năng trong cơ thể
Vitamin A là một loại vitamin tan trong chất béo quan trọng tốt cho sức khỏe của mắt, chức năng thần kinh, giúp xương và da khỏe mạnh. Do đó, việc cung cấp đủ vitamin A là vô cùng quan trọng để duy trì sức khỏe.
Nghiên cứu cũng chứng minh nó là chất chống oxy hóa mạnh giúp giảm viêm, chống lại tác hại của các gốc tự do, là yếu tố chính giúp nâng cao khả năng miễn dịch, ngăn ngừa bệnh tật.
Vitamin A được tìm thấy trong nhiều nguồn thực phẩm dưới dạng cả retinol và tiền vitamin A carotenoids (như beta-carotene). Carotenoid phải được chuyển đổi thành retinol trước khi chúng có thể được sử dụng trong cơ thể.
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, vitamin A có tác dụng bảo vệ mắt, chống quáng gà và bệnh khô mắt. Vitamin A cũng đảm bảo sự phát triển bình thường của bộ xương răng, bảo vệ niêm mạc và da, tăng cường sức đề kháng của cơ thể chống giúp lại các bệnh nhiễm khuẩn.
Thiếu vitamin A sẽ gây khô mắt, khô giác mạc, nhuyễn giác mạc, hậu quả dẫn đến sẹo giác mạc và mù vĩnh viễn; gây thoái hoá, sừng hóa các tế bào biểu mô, giảm chức năng bảo vệ cơ thể; làm giảm khả năng miễn dịch, tăng tỷ lệ bệnh tật và tử vong ở trẻ em...
Vitamin A là vi chất dinh dưỡng giúp bảo vệ sức khỏe của mắt.
2. Chất chống oxy hóa vitamin A có lợi như thế nào?
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các chất chống oxy hóa như vitamin A rất quan trọng đối với sức khỏe và tuổi thọ. Chúng có lợi cho sức khỏe của mắt, tăng cường khả năng miễn dịch và thúc đẩy sự phát triển của tế bào.
Bảo vệ sức khỏe của mắt
Một trong những lợi ích nổi tiếng nhất của vitamin A là khả năng tăng cường thị lực và giữ cho đôi mắt luôn khỏe mạnh. Nguyên nhân là do nó là một thành phần quan trọng của phân tử rhodopsin, được kích hoạt khi ánh sáng chiếu vào võng mạc, gửi tín hiệu đến não dẫn đến thị lực. Beta-carotene có vai trò ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa do tuổi tác.
Tăng cường khả năng miễn dịch
Vitamin A đóng một vai trò không thể thiếu đối với hệ miễn dịch của con người, giúp ngăn ngừa bệnh tật và nhiễm trùng. Sự thiếu hụt vitamin quan trọng này có thể làm suy yếu khả năng miễn dịch, thậm chí có thể làm thay đổi chức năng của các tế bào miễn dịch. Thiếu vitamin A có thể ngăn cản quá trình tái tạo hàng rào niêm mạc, dẫn đến tăng khả năng nhiễm trùng.
Ngăn chặn viêm nhiễm trong cơ thể
Beta-carotene hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh trong cơ thể, giúp giảm sự tích tụ của các gốc tự do có hại và ngăn ngừa tổn thương oxy hóa cho các tế bào, đồng thời ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm.
Tác dụng chống viêm của vitamin A và beta-carotene có tác động lớn đến sức khỏe. Vì viêm là căn nguyên của nhiều bệnh mạn tính, từ bệnh tim đến đái tháo đường và cả ung thư. Mức độ viêm giảm cũng tương quan với việc giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson, cũng như cải thiện các tình trạng viêm như viêm khớp dạng thấp và bệnh Crohn.
Hỗ trợ cải thiện làn da
Do có đặc tính chống viêm, vitamin A có thể hữu ích trong việc điều trị nhiều vấn đề về da như bệnh chàm, mụn trứng cá… Một nghiên cứu của Khoa Da liễu của Trường Đại học Michigan (Hoa Kỳ) phát hiện bôi retinol lên da giúp cải thiện đáng kể các nếp nhăn, đồng thời tăng khả năng chịu đựng tổn thương của da.
Tăng cường sức khỏe của xương
Hầu hết chúng ta đều nhận thức rõ về mối liên hệ giữa sức khỏe của xương và các chất dinh dưỡng như canxi và vitamin D, nhưng có thể bạn chưa biết vitamin A cũng là một thành phần quan trọng cho sự phát triển của xương.
Một nghiên cứu được thực hiện tại Viện Lão khoa tại Đại học Perugia ở Italia phát hiện ra rằng, nồng độ retinol trong huyết tương ở phụ nữ cao tuổi bị loãng xương thấp hơn đáng kể so với nhóm đối chứng. Kết quả cũng cho thấy nồng độ retinol thấp có liên quan đến việc giảm mật độ khoáng xương ở xương đùi.
Thúc đẩy tái tạo tế bào
Bên cạnh vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe làn da, một số nghiên cứu còn gợi ý rằng loại vitamin này cũng có thể hỗ trợ chữa lành vết thương. Việc cung cấp đủ vitamin A trong chế độ ăn uống sẽ thúc đẩy sửa chữa mô và tái tạo tế bào.
3. Bổ sung đủ viamin A không khó
Vitamin A có trong nhiều loại thực phẩm thông dụng nên cách bổ sung vitamin A an toàn và hiệu quả nhất theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng chính là sử dụng nguồn thực phẩm giàu vitamin A trong bữa ăn hằng ngày.
Nguồn thực phẩm giàu vitamin A là: thịt gia cầm, gan động vật, cá, tôm, lòng đỏ trứng, sữa...; Các loại rau có màu xanh sẫm như rau ngót, rau muống, rau dền, rau bí… hay các loại củ quả có màu vàng như: gấc, cà rốt, bí đỏ, đu đủ, xoài… chứa nhiều tiền vitamin A (beta-carotene), khi ăn vào cơ thể beta-carotene sẽ được chuyển thành vitamin A.
Khi chúng ta đã có chế độ ăn đầy đủ chất và tăng cường thực phẩm giàu vitamin A thì không nên tự ý uống bổ sung vitamin A khi không có chỉ định của bác sĩ vì có thể gây nhiễm độc và nhiều tác hại cho sức khỏe.
