Cho đến nay chưa có xét nghiệm nào đặc hiệu để chẩn đoán hen tuổi bú mẹ và trẻ chưa đi học, việc chẩn đoán hen tuổi bú mẹ chủ yếu dựa vào lâm sàng.
Bệnh hen là bệnh mạn tính đường thở (phế quản) do viêm, co thắt và tăng tính phản ứng đường thở, gây ra các triệu chứng: ho, khò khè, tức ngực, khó thở tái phát. Bệnh hen có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, ở lứa tuổi trẻ bú mẹ thì chưa có xét nghiệm đặc hiệu nào để chẩn đoán hen mà chủ yếu dựa vào lâm sàng.
Nhiễm trùng đường hô hấp trên là một trong những yếu tố khởi phát liên quan đến hen ở trẻ nhỏ.
Triệu chứng hen ở trẻ còn đang bú mẹ
- Ho và thở rít là triệu chứng thường gặp ở hen tuổi bú mẹ.
- Ho kéo dài về đêm và sáng trên 10 ngày, hay tái phát, ho nhiều sau gắng sức hoặc không hoạt động được nhiều như trẻ cùng lứa tuổi không mắc hen.
- Những triệu chứng của hen thường xuất hiện sau nhiễm virus, nhiễm lạnh, gắng sức, tiếp xúc với dị nguyên, khói thuốc, xúc cảm, ở trẻ đẻ non…
- Do không diễn tả được triệu chứng tức ngực hoặc khó thở, trẻ em thường nói bị đau ở bụng, đau ở ngực.Trẻ sinh non có triệu chứng giống như hen
Việc chẩn đoán hen ở lứa tuổi này chỉ dựa vào lâm sàng:
Ho kéo dài, đặc biệt là đêm và sáng
Đáp ứng tốt với thuốc giãn phế quản
Trẻ có tiền sử gia đình mắc bệnh dị ứng hoặc hen
Đã từng bị đặt nội khí quản, nhất là trẻ đã được thông khí và nằm ở khu điều trị tích cực sau khi sinh.
Các yếu tố khởi phát nào liên quan đến hen tuổi bú mẹ?
Chủ yếu là nhiễm trùng đường hô hấp trên
Các loại bụi, nhất là những hạt bụi nhỏ
Lông súc vật: chó, mèo, chim cảnh…
Khói thuốc lá, thuốc lào, khói bếp than…
Nên cho trẻ đi khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát hen hiệu quả. Ảnh minh họa
Thuốc sử dụng cho trẻ bị hen tuổi bú mẹ
- Thuốc giãn phế quản dạng hít, xịt có tác dụng ngắn
- Thuốc ICS nên được bắt đầu và duy trì ngay sau khi trẻ được chẩn đoán hen. Cần lưu ý ảnh hưởng việc dùng ICS kéo dài đối với sự phát triển phổi ở trẻ nhỏ, đặc biết trong 6 tháng đầu đời.
Khi trẻ ở tuổi bú mẹ được chẩn đoán hen, cha mẹ cần tránh các yếu tố khởi phát cơn hen và cho trẻ đi khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát hen hiệu quả.
Nhiều người lăn tăn với trường hợp mẹ bị hen đang dùng thuốc thì có nên cho trẻ bú hay không? Câu trả lời là có cho trẻ bú vì thuốc xịt, hít điều trị dự phòng hay cắt cơn hen với hàm lượng rất thấp (microgam), tác dụng tại niêm mạc phế quản, thấm vào máu khoảng 5%, từ máu vào sữa mẹ không đáng kể.
