Tầm soát và điều trị sớm bệnh phình tách động mạch chủ tránh gây tử vong

Vừa qua, Bệnh viện Bãi Cháy đã tiếp nhận một bệnh nhân ngẫu nhiên đi khám bệnh, các bác sĩ chuẩn đoán bị phình tách động mạch chủ ngực và bụng và đã được phát hiện kịp thời, cấp cứu và chuyển tuyến điều trị thích hợp.

Bệnh nhân tên Hoàng T.L (sinh năm 1954, trú tại TX Quảng Yên, Quảng Ninh) đến khám tại Phòng khám Yêu cầu Nội 1, Bệnh viện Bãi Cháy với biểu hiện mệt mỏi, đau bụng lan lên ngực, đau nóng rát, tức ngực, cảm giác khó thở, buồn nôn. Triệu chứng dễ nhầm với bệnh lý dạ dày tá tràng.

Nhận thấy trên một bệnh nhân có tuổi, tiền sử có tăng huyết áp, các triệu chứng không điển hình. Các bác sĩ đã cho chụp Xquang phổi và thấy vùng trung thất rộng, nội soi thực quản - dạ dày có viêm thực quản trào ngược, chụp cắt lớp vi tính lồng ngực có tiêm thuốc cản quang phát hiện hình ảnh phình và bóc tách động mạch chủ ngực và bụng.
 

Ngay sau đó, bệnh nhân được hội chẩn chuyên khoa cấp cứu – tim mạch chẩn đoán bệnh lý phình tách động mạch chủ từ động mạch chủ lên kéo dài tới động mạch chủ bụng. Các bác sĩ đã tiến hành cấp cứu ban đầu giảm đau, điều chỉnh huyết áp, thở oxy và tư vấn chuyển tuyến xử trí kịp thời cho bệnh nhân.

Theo Ths.BSCKII Nguyễn Thị Xuân Hương – Chuyên gia đến từ Bệnh viện tuyến Trung Ương, người trực tiếp chỉ định kiểm tra cho bệnh nhân chia sẻ, với bệnh lý phình tách động mạch chủ, các nghiên cứu cho thấy trong ngày đầu tiên có khoảng 20-30% bệnh nhân tử vong, trong 48 giờ đầu có 50%, tỷ lệ sống sót sau 1 tháng khoảng 10% nếu không được điều trị kịp thời.

Phình động mạch chủ là tình trạng phình một phần động mạch chủ, động mạch chính cấp máu của cơ thể. Do nhiều nguyên nhân khác nhau, đặc biệt động mạch chủ làm việc nhiều dẫn đến phình mạch có thể bị vỡ. Tách động mạch chủ là một tình trạng các mạch máu lớn phân nhánh ra khỏi tim, gây ra vết rách. Máu chảy tràn qua những vết rách, tạo ra các lớp bên trong và ở giữa, đây là nguyên nhân khiến các động mạch chủ bị bóc tách. Nếu động mạch chủ bị chèn ép quá mức dẫn đến vỡ động mạch có thể gây tử vong.

Bệnh lý này ít có triệu chứng hoặc chỉ được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ. Triệu chứng phình động mạch chủ ngực thường gặp nhất là đau ngực. Khi có đau ngực, bệnh nhân thường đã có biến chứng như lóc tách động mạch chủ hoặc khối phình dọa vỡ. Các triệu chứng khác xuất hiện khi khối phình có kích thước đủ lớn và tùy thuộc vị trí khối phình. Nếu bị phình động mạch chủ bụng thì hầu như không có triệu chứng mà thường phát hiện tình cờ qua siêu âm ổ bụng hoặc bỗng nhiên người bệnh thấy có khối đập theo nhịp tim ở vùng quanh rốn.

Các bác sĩ cũng khuyến cáo, nhằm phòng tránh và phát hiện sớm các bệnh lý của bản thân, người bệnh nên khám sức khỏe tổng quát tại các cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ chuyên gia và trang thiết bị y tế chẩn đoán, điều trị hiện đại ít nhất 6 tháng 1 lần.

Đồng thời nên loại bỏ các thói quen sinh hoạt có hại như hút thuốc lá, thuốc lào; kiểm soát tốt tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao.