Thuốc cốm là gì? Lý do dạng thuốc cốm đang dần phổ biến hơn hiện nay
02/07/2020 | Thông tin y dược
Trong nền y học hiện đại, các phương thức sử dụng thuốc, dược phẩm, các chế phẩm sinh học đã trở nên đa dạng và phổ biến hơn thông qua việc tiêm vào đường tĩnh mạch, bôi, nhỏ mắt hay phương pháp được áp dụng rộng rãi hơn cả đó là sử dụng qua đường miệng.
Hấp thụ các loại dược phẩm bằng đường miệng đem lại những ưu điểm vượt trôi hơn nhiều so với các phương pháp khác về chi phí sản xuất, mức độ tiện dụng trong việc kiểm soát các loại dược chất khác nhau thông qua giải phóng dược chất lập tức, giải phóng có kiểm soát, bao tan trong ruột, phân tán được và sủi bọt
Các cách hấp thụ dược phẩm thông qua đường miệng được nêu ở trên đều phải trải qua ba nguyên tắc sản xuất cốt lõi:
- Nén trực tiếp
- Quá trình tạo hạt khô
- Quá trình tạo hạt ướt
Như các bạn đã biết, các dạng thuốc cốm hiện nay đều có dạng hạt, tùy theo cách thức, công thức, cung như chỉ định từ đơn vị lên công thức dạng thuốc cốm mà dạng hạt của sản phẩm có thể theo cốm sợi, cốm hạt hoặc cốm sủi bọt.
Trong thành phần thuốc cốm thường chứa đơn hoặc đa dược chất cùng với các tá dược để hỗ trợ phân tán, hấp thụ các hợp chất đó trong cơ thể người
Thuốc cốm thường được dùng theo dạng liều bao gồm các hạt phân tử được kết tập lại thành các phân tử lớn hơn có liên kết đủ mạnh chịu được các tác động trong quá trình giải phóng theo đúng như yêu cầu. Từ đây những phân tử được tập lại với nhau hình thành các cụm phân tử lớn hơn sẽ được gọi là "hạt cốm". Kích thước hạt cốm dùng trong các loại dược phẩm thường từ 0,2 - 4,0 milimet, tùy thuộc vào mục đích sử dụng hạt cốm.
Mức kích thước phổ biến nhất hiện nay của hạt cốm khi được sản xuất thành các dạng sản phẩm trung gian sẽ dao động từ 0,2 - 0,5 milimet, còn nếu để tăng khả năng tối đa của các loại thuốc cốm sẽ có kích thước từ 1 - 4 milimet
Với dạng bột truyền thống sẽ có hình dạng, kích thước không đều, bề mặt hạt không mịn để có thể trôi trong mạch máu . Việc kém hấp thụ trong mạch máu thường sẽ dẫn đến việc liều lượng được phân bổ không đều. Dạng thuốc cốm được sản xuất có các hạt lớn hơn và có đường kính đồng đều hơn
Trong quá trình bào chế các loại dược phẩm sẽ sản sinh ra một số thành phần có đặc tính không ở trạng thái ban đầu của dược phẩm đó, dễ bị biến tính trong điều kiện môi trường thông thường. Dạng bột cốm hay còn có thể hiểu là các dược chất đã được cô đặc thành thể rắn, dạng hạt cốm sẽ bền hơn với các tác động đến từ môi trường.
Từ đây việc sử dụng các loại sản phẩm được giữ nguyên đặc tính ban đầu sẽ đảm bảo rằng sản phẩm được người dùng sử dụng ở mức hiệu quả cao nhất và đảm bảo sức khỏe.
Các dược chất chuẩn sau khi được điều chế có thể sẽ có mùi vị gây khó chịu, khó uống, nhất là với trẻ nhỏ thường thích những loại thực phẩm ngọt, hơn nữa cũng nhằm mục đích đảm bảo tỷ lệ thành phần các dược chất
Một lý do khác mà khiến dạng thuốc cốm có thể dễ dàng sử dụng đấy là giảm bớt các công đoạn sơ chế như đối với các loại dược liệu truyền thống hay vị thuốc y học cổ truyền. Từ đây, việc phân chia liều lượng sẽ được quy định chặt chẽ và kết hợp dễ dàng thành các bài thuốc theo chỉ định của bác sỹ, dược sỹ chuyên khoa
Trong một số trường hợp, các phân tử bột rất khó để nén lại được thành viên nén kể cả khi có sẵn chất kết dính trong hỗn hợp. Hạt cốm là giải pháp thay thế tối ưu khi cùng với công thức gốc nhưng có thể dễ dàng nén và có hiệu quả cao hơn, Solute migration (Tạm dịch: Sự dịch chuyển chất tan) có thể xảy ra sau khi sấy khô từ quá trình tạo hạt cốm ướt, điều này sẽ làm tăng mật độ các chất kết dính ở vỏ ngoài của hạt cốm, điều này sẽ làm tăng khả năng liên kết giữa các vật chất có độ kết dính kém
Quá trình phân tách xảy ra chủ yếu do các khác biệt về kích thước và/hoặc mật độ thành phần của hỗn hợp, các hạt phân tử nhỏ hơn và/hoặc phân tử có mật độ cao hơn trong phần lõi chứa các phân tử lớn và/hoặc có mật độ thấp hơn phía bên trên chúng. Quá trình tạo hạt lý tưởng được coi hoàn thành khi chứa các phần tử của hỗn hợp theo tỷ lệ chính xác cho từng hạt cốm, khi đó quá trình phân tách của từng thành phần độc lập sẽ không bị xuất hiện
Một phần quan trọng nữa đó là kiểm soát được việc phân bổ kích thước hạt cốm, nếu các hạt cốm có phổ kích thước rộng cũng sẽ dễ dàng xảy ra quá trình phân tách, cụ thể
- Trong công đoạn sản xuất bao gồm phần phễu của máy đóng gói, máy làm viên nang, viên nén nếu không được kiểm soát kỹ càng cũng sẽ xảy ra tình trạng sản phẩm có khối lượng không đồng đều do cơ chế hoạt động của máy là làm đầy theo thể tích chứ không phải theo khối lượng nguyên liệu
- Phễu có chứa các hạt cốm có kích thước không đồng đều (Điều này cũng dẫn đến khối lượng chênh lệch) sẽ làm cho thể tích của mỗi phần trong phễu khác nhau và dẫn đến việc phân bổ dược chất không được chia đều trong mỗi viên thuốc
- Quá trình tạo hạt cốm từ các nguyên liệu có độc tính sẽ làm giảm nguy cơ liên quan đên việc phát sinh bụi độc trong quá trình vận chuyển nguyên liệu. Vì trong quá trình tạo hạt cốm đã thực hiện những quy chuẩn riêng để loại bỏ những nguy cơ như vậy có thể xảy ra, đáng chú ý nhất là việc trộn các nguyên liệu khô và sấy khô hạt cốm
- Nguyên liệu nếu có đặc tính hút ẩm sẽ kết dính và đóng bánh lại với nhau nếu được lưu trữ dưới dạng bột. Hạt cốm có khả năng hút ẩm mà vẫn giữ được tính dễ lưu thông
- Hạt cốm có độ cô đặc cao nên sẽ chiếm ít thể tích hơn trên đơn vị khối lượng, dễ dàng bảo quản và vận chuyển
Các cách hấp thụ dược phẩm thông qua đường miệng được nêu ở trên đều phải trải qua ba nguyên tắc sản xuất cốt lõi:
- Nén trực tiếp
- Quá trình tạo hạt khô
- Quá trình tạo hạt ướt
Như các bạn đã biết, các dạng thuốc cốm hiện nay đều có dạng hạt, tùy theo cách thức, công thức, cung như chỉ định từ đơn vị lên công thức dạng thuốc cốm mà dạng hạt của sản phẩm có thể theo cốm sợi, cốm hạt hoặc cốm sủi bọt.
Vậy thuốc cốm là gì?
Về bản chất, thuốc cốm là dạng hạt nhỏ xốp hoặc sợi ngắn xốp (Là các hạt nhỏ được liên kết lại với nhau thành từng sợi). Với dạng dược phẩm này có thể được hấp thụ thông qua dung dịch thích hợp theo khuyến nghị từ bác sỹ, dược sỹ hay nhà sản xuất, thông thường dung dịch để uống cùng với thuốc cốm thường là nước, được pha thành hỗn dịch hay siro.Trong thành phần thuốc cốm thường chứa đơn hoặc đa dược chất cùng với các tá dược để hỗ trợ phân tán, hấp thụ các hợp chất đó trong cơ thể người
Thuốc cốm thường được dùng theo dạng liều bao gồm các hạt phân tử được kết tập lại thành các phân tử lớn hơn có liên kết đủ mạnh chịu được các tác động trong quá trình giải phóng theo đúng như yêu cầu. Từ đây những phân tử được tập lại với nhau hình thành các cụm phân tử lớn hơn sẽ được gọi là "hạt cốm". Kích thước hạt cốm dùng trong các loại dược phẩm thường từ 0,2 - 4,0 milimet, tùy thuộc vào mục đích sử dụng hạt cốm.
Mức kích thước phổ biến nhất hiện nay của hạt cốm khi được sản xuất thành các dạng sản phẩm trung gian sẽ dao động từ 0,2 - 0,5 milimet, còn nếu để tăng khả năng tối đa của các loại thuốc cốm sẽ có kích thước từ 1 - 4 milimet
Những lý do dạng thuốc cốm nên được sử dụng
Cải thiện đặc tính phân tán của dược phẩm
Với dạng bột truyền thống sẽ có hình dạng, kích thước không đều, bề mặt hạt không mịn để có thể trôi trong mạch máu . Việc kém hấp thụ trong mạch máu thường sẽ dẫn đến việc liều lượng được phân bổ không đều. Dạng thuốc cốm được sản xuất có các hạt lớn hơn và có đường kính đồng đều hơn
Bảo đảm độ bền của dược chất
Trong quá trình bào chế các loại dược phẩm sẽ sản sinh ra một số thành phần có đặc tính không ở trạng thái ban đầu của dược phẩm đó, dễ bị biến tính trong điều kiện môi trường thông thường. Dạng bột cốm hay còn có thể hiểu là các dược chất đã được cô đặc thành thể rắn, dạng hạt cốm sẽ bền hơn với các tác động đến từ môi trường.
Từ đây việc sử dụng các loại sản phẩm được giữ nguyên đặc tính ban đầu sẽ đảm bảo rằng sản phẩm được người dùng sử dụng ở mức hiệu quả cao nhất và đảm bảo sức khỏe.
Dễ dàng sử dụng
Các dược chất chuẩn sau khi được điều chế có thể sẽ có mùi vị gây khó chịu, khó uống, nhất là với trẻ nhỏ thường thích những loại thực phẩm ngọt, hơn nữa cũng nhằm mục đích đảm bảo tỷ lệ thành phần các dược chất
Một lý do khác mà khiến dạng thuốc cốm có thể dễ dàng sử dụng đấy là giảm bớt các công đoạn sơ chế như đối với các loại dược liệu truyền thống hay vị thuốc y học cổ truyền. Từ đây, việc phân chia liều lượng sẽ được quy định chặt chẽ và kết hợp dễ dàng thành các bài thuốc theo chỉ định của bác sỹ, dược sỹ chuyên khoa
Cải thiện đặc tính nén của hỗn hợp
Trong một số trường hợp, các phân tử bột rất khó để nén lại được thành viên nén kể cả khi có sẵn chất kết dính trong hỗn hợp. Hạt cốm là giải pháp thay thế tối ưu khi cùng với công thức gốc nhưng có thể dễ dàng nén và có hiệu quả cao hơn, Solute migration (Tạm dịch: Sự dịch chuyển chất tan) có thể xảy ra sau khi sấy khô từ quá trình tạo hạt cốm ướt, điều này sẽ làm tăng mật độ các chất kết dính ở vỏ ngoài của hạt cốm, điều này sẽ làm tăng khả năng liên kết giữa các vật chất có độ kết dính kém
Ngăn quá trình phân tách phần tử trong hỗn hợp bột
Quá trình phân tách xảy ra chủ yếu do các khác biệt về kích thước và/hoặc mật độ thành phần của hỗn hợp, các hạt phân tử nhỏ hơn và/hoặc phân tử có mật độ cao hơn trong phần lõi chứa các phân tử lớn và/hoặc có mật độ thấp hơn phía bên trên chúng. Quá trình tạo hạt lý tưởng được coi hoàn thành khi chứa các phần tử của hỗn hợp theo tỷ lệ chính xác cho từng hạt cốm, khi đó quá trình phân tách của từng thành phần độc lập sẽ không bị xuất hiện
Một phần quan trọng nữa đó là kiểm soát được việc phân bổ kích thước hạt cốm, nếu các hạt cốm có phổ kích thước rộng cũng sẽ dễ dàng xảy ra quá trình phân tách, cụ thể
- Trong công đoạn sản xuất bao gồm phần phễu của máy đóng gói, máy làm viên nang, viên nén nếu không được kiểm soát kỹ càng cũng sẽ xảy ra tình trạng sản phẩm có khối lượng không đồng đều do cơ chế hoạt động của máy là làm đầy theo thể tích chứ không phải theo khối lượng nguyên liệu
- Phễu có chứa các hạt cốm có kích thước không đồng đều (Điều này cũng dẫn đến khối lượng chênh lệch) sẽ làm cho thể tích của mỗi phần trong phễu khác nhau và dẫn đến việc phân bổ dược chất không được chia đều trong mỗi viên thuốc
Một số ưu điểm khác
- Quá trình tạo hạt cốm từ các nguyên liệu có độc tính sẽ làm giảm nguy cơ liên quan đên việc phát sinh bụi độc trong quá trình vận chuyển nguyên liệu. Vì trong quá trình tạo hạt cốm đã thực hiện những quy chuẩn riêng để loại bỏ những nguy cơ như vậy có thể xảy ra, đáng chú ý nhất là việc trộn các nguyên liệu khô và sấy khô hạt cốm
- Nguyên liệu nếu có đặc tính hút ẩm sẽ kết dính và đóng bánh lại với nhau nếu được lưu trữ dưới dạng bột. Hạt cốm có khả năng hút ẩm mà vẫn giữ được tính dễ lưu thông
- Hạt cốm có độ cô đặc cao nên sẽ chiếm ít thể tích hơn trên đơn vị khối lượng, dễ dàng bảo quản và vận chuyển
Tác giả bài viết: VIETMEC
Nguồn tin: VIETMEC
Từ khóa:
thuốc cốm,
ưu điểm của thuốc cốm
Ý kiến bạn đọc
Tin tức khác?
Hóa chất trong đồ nhựa liên quan tới tăng nguy cơ trầm cảm...
Những bà mẹ có hàm lượng hóa chất nhựa phthalate trong cơ thể trước sinh cao hơn...
Đau đầu do thay đổi thời tiết: Biểu hiện, điều trị và ngăn...
Cơn đau đầu do thay đổi thời tiết có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng...